Tiểu sử nhạc sĩ Trịnh Nam Sơn và những bài hát nổi tiếng trong sự nghiệp: Dĩ Vãng, Con Đường Màu Xanh… – Cập nhật Thanhhaaudio

Ca sĩ, nhạc sĩ Trịnh Nam Sơn có một ngoại hình dễ gây ấn tượng với khán giả yêu nhạc hải ngoại với cái đầu trọc bóng lưỡng và cách trang phục theo lối nghệ sĩ rất Mỹ.

Trịnh Nam Sơn bắt đầu nổi tiếng trong làng nhạc hải ngoại từ cuối thập niên 1980, đầu tiên là Dĩ Vãng, sau đó là Nuối Tiếc, Quên Đi Tình Yêu Cũ, Về Đây Em, và đặc biệt là Con Đường Màu Xanh. Sau này, khi về Việt Nam và tham gia những chương trình lưu diễn từ Nam ra Trung, Trịnh Nam Sơn rất bất ngờ khi khán giả trong nước cũng dành cho mình một sự ái mộ đặc biệt, và hầu như ai cũng biết đến ca khúc Con Đường Màu Xanh, Dĩ Vãng.

Với ca khúc Dĩ Vãng, đó là bài đầu tiên giới thiệu với khán giả hải ngoại một gương mặt mới: Trịnh Nam Sơn, nhưng cũng vì sự nổi tiếng bài hát này mà ông đã bị nghi ngờ là đạo nhạc:

Ngày xưa em cất bước ra đi, không từ giã,
Để lòng ai nuối tiếc mối tình, chìm cuối trời xa…

Ca – nhạc sĩ Trịnh Nam Sơn sáng tác Dĩ Vãng vào cuối năm 1988, ban đầu đó chỉ là một bài tập thực hành nhạc không lời vào năm 1985-1986, khi đang theo học tại trường nhạc Dick Grove School Of Music tại nam California.

Ban đầu Trịnh Nam Sơn nhờ nhà báo Du Miên (tạp chí Thời Báo) viết lời cho Dĩ Vãng, nhưng vì bận rộn nên Du Miên không viết được, nên sau đó ông đã tự mình viết lời rồi tự hát, tự thực hiện 1 CD kèm với MV với sự trợ giúp của người bạn học chung là Lý Huỳnh, sau này là một đạo diễn nổi tiếng.

Trong CD này, ngoài tự sáng tác, tự hát, Trịnh Nam Sơn còn tự đánh guitar, đệm đàn piano và thổi kèn saxophone cho bài hát của mình, kiêm luôn tự thiết kế bìa, poster…

Nhạc sĩ Trịnh Nam Sơn tự thực hiện sản phẩm âm nhạc này hoàn toàn với niềm đam mê âm nhạc chứ ban đầu không nghĩ đến mục đích thương mại. Ông cũng thử mang CD này đến giới thiệu và bán master cho các trung tâm âm nhạc nổi tiếng hải ngoại, như là Diễm Xưa, Giáng Ngọc, Thúy Nga, nhưng đều bị từ chối. Sau đó nhờ đạo diễn Lưu Huỳnh đưa cho trung tâm Asia, nhưng trung tâm này cũng không mua CD mà chỉ mua MV.

Sau đó trung tâm Khánh Hà của ca sĩ Khánh Hà (người sau đó trở thành cháu dâu của Trịnh Nam Sơn) đã đồng ý mua lại CD Dĩ Vãng. Cả hai trung tâm Asia và Khánh Hà đều gặt hái được thành công ngoài mong đợi với “Dĩ Vãng” và một ca khúc nổi tiếng khác của Trịnh Nam Sơn là “Quên Đi Tình Yêu Cũ”.

Bài hát Dĩ Vãng cũng đã được nhạc sĩ đăng ký bản quyền vào cuối năm 1989 với Thư Viện Quốc Hội Hoa Kỳ. Tuy nhiên đến năm 1992, nam ca sĩ người Singapore là Max Surine (một thành viên của nhóm nhạc nổi tiếng Tokyo Square) phát hành album có ca khúc tiếng Anh mang tên “Life Goes On”, với phần giai điệu của bài này giống với Dĩ Vãng của Trịnh Nam Sơn đến 98% – theo lời Trịnh Nam Sơn nói với nhà báo Trường Kỳ.

Một sự cố lớn bắt đầu xảy ra khi có một nhạc sĩ Việt Nam đã tung tin rằng Trịnh Nam Sơn đã “đạo nhạc” của Max Surine để sáng tác “Dĩ Vãng”. Tin đồn này đã làm ảnh hưởng lớn đến uy tín nên trong cùng năm 1992, Trịnh Nam Sơn đã nhờ luật sư can thiệp. Sau khi tìm mua được CD của Max Surine, nhận thấy ngoài bìa đĩa ở phần ca khúc Life Goes On có một dòng chữ Hoa, Trịnh Nam Sơn và luật sư đã gặp ca sĩ Ý Nhi (vốn là người gốc Hoa) nhờ giải thích, và được biết của câu đó có ý nghĩa là: “Phiên dịch nhạc Việt Nam”.

Sau đó Trịnh Nam Sơn hỏi thêm những người bạn biết tiếng Hoa khác và cũng nhận được cùng câu trả lời như vậy. Điều đó chứng tỏ Max Surine công nhận rằng đã lấy nhạc Việt Nam để đặt lời tiếng Anh, nhưng lại không xin phép tác giả, thậm chí là không ghi tên tác giả trong bìa CD.

Với các thông tin có được, Trịnh Nam Sơn cũng đã chứng minh được rằng bài hát “Dĩ Vãng” là của ông viết 100%.

Sau khi thành công với Dĩ Vãng, Trịnh Nam Sơn tiếp tục cho ra mắt nhiều ca khúc khác và đều được cộng đồng người Việt hải ngoại yêu thích, sau đó còn thâm nhập ngược vào trở lại làng nhạc quốc nội một cách không chính thức. Những năm đầu thập niên 1990, những người yêu nhạc Việt ở cả trong nước lẫn ở hải ngoại đã xem Trịnh Nam Sơn như là một hiện tượng với dòng nhạc mới lạ, giai điệu bài hát mang hơi thở thời đại, lời nhạc da diết và dễ nhận được sự đồng cảm.

Điều đặc biệt, và cũng khác biệt, đó là Trịnh Nam Sơn sáng tác và tự hát những ca khúc của chính mình với giọng hát trầm ấm, truyền cảm.

Ca khúc nổi tiếng và được yêu thích nhất của Trịnh Nam Sơn có lẽ là Con Đường Màu Xanh, được ông sáng tác năm 1991, đây cũng là khoảng thời gian tôi vừa chia tay vợ.

Ông nói về cảm xúc trong ca khúc này như sau: “Dĩ nhiên không có đổ vỡ nào không đau buồn, nhưng dù sao tôi cũng mong rằng mỗi người hãy hướng đến một con đường màu xanh, màu của lạc quan, hy vọng để đi đến một tương lai tốt đẹp hơn.

Từ một mối tình đơn phương thời trai trẻ rồi đến đổ vỡ trong hôn nhân cho đến chia tay những mối tình không trọn vẹn; tất cả những điều đó tôi không xem là những “trắc trở” mà là những “trải nghiệm”. Những trải nghiệm ấy đã cho tôi cảm hứng sáng tác nhưng chúng không “tạo hiệu ứng buồn” trong những bài hát của tôi.

…

Thường tôi chỉ viết cho “tình yêu” của mình chứ không cho “người yêu” của mình. Tôi viết vì cảm xúc trong lòng mình chứ không vì người khác. Vì vậy cho dù sau này nếu không còn yêu nhau nữa thì những cảm xúc trong bài hát vẫn mãi trọn vẹn”.

Ca nhạc sĩ Trịnh Nam Sơn sinh năm 1956 tại Sài Gòn. Khi sang Mỹ sau năm 1975, ông đã ngoài 20 tuổi nhưng chưa hề biết sáng tác, chỉ mới biết chút ít về nhạc nhờ tự học guitar và những giờ học nhạc ở trường trung học Nguyễn Trãi – Sài Gòn. Học xong trung học, chưa kịp thi Tú Tài thì Trịnh Nam Sơn đã phải rời quê hương cùng gia đình.

Cũng như bao nhiêu người Việt mới nhập cư lúc đó, với vốn tiếng Anh rất hạn chế, Trịnh Nam Sơn trải qua rất nhiều công việc lao động chân tay để kiếm sống. Ông không nề hà bất cứ việc gì, từ rửa xe, rửa chén ở nhà hàng hay theo những tàu đánh cá lên tận vùng Alaska băng giá đánh bắt cua biển dài hơn nửa năm trời.

Khi định cư ở tiểu bang Florida, Trịnh Nam Sơn bắt đầu xin được vào làm việc liên quan đến nhạc, đó là đệm guitar cho một ban nhạc Mỹ. Đến cuối năm 1976, ông sang tiểu bang California và ở lại đây cho đến nay. Ở Orange County, Trịnh Nam Sơn là một thành viên trong ban nhạc Chí Tài, ông bắt đầu tập tành viết nhạc khi còn chưa biết rành về ký âm pháp nên phải nhờ người bạn ở chung là nhạc sĩ Trần Quảng Nam viết notes nhạc giúp.

Trịnh Nam Sơn bắt đầu học nhạc tại những colleges ở Orange County. Sau đó vào đầu năm 1985, ông theo học sáng tác và hòa nhạc một cách chuyên sâu hơn ở trường Dick Grove School Of Music, tốt nghiệp bằng danh dự vào năm 1986.

Sau một thời gian sống ở Orange County, Trịnh Nam Sơn di chuyển lên cư ngụ tại San Jose, cộng tác với một ban nhạc người Hoa trình diễn tại các Bars và Clubs ở miền bắc California. Sau đó ông thành lập một phòng thu thanh lấy tên là ATM, tức Asian Top Music, trùng với tên gọi tắt của máy rút tiền tự động ATM “Automatic Teller Machine”. Ông nói đùa rằng có lẽ vì vậy mà từ 1993 đến 1997, ông luôn phải chi ra rất nhiều tiền cho phòng thu.

Sau khi ATM ngưng hoạt động, Trịnh Nam Sơn lại dời xuống lại Orange County. Kể từ năm 1998, Trịnh Nam Sơn bắt đầu thay đổi ngoại hình bằng cách cạo đầu nhẵn thín với một lý do rất đơn giản là vì tóc ông thường bị rụng nhiều. Với ngoại hình mới này, ông tự nhận nhìn “gọn ghẽ” hơn, khán giả cũng thấy thích hơn, nhưng có một số cho rằng không “phong sương” như khi còn để tóc dài.

Thời gian này, ngoài việc viết nhạc cho những phim tài liệu của Mỹ như một nhạc sĩ tự do, Trịnh Nam Sơn còn thành lập một phòng thu và trung tâm nhạc lấy tên tắt của ông là TNS Music Productions.

Từ thập niên 2000, Trịnh Nam Sơn về Việt Nam biểu diễn, dùng hầu hết tiền cát xê trong chương trình “Duyên Dáng Việt Nam” để giúp cho các học sinh nghèo hiếu học ở trong nước.

Nhạc sĩ Trịnh Nam Sơn sáng tác nhạc theo nhiều chủ đề, nhưng nhiều nhất vẫn là về tình yêu, trong đó có cả tình cảm thật sự của ông lẫn có hư cấu thêm. Đôi khi Trịnh Nam Sơn bi thảm hoá cuộc tình qua nội dung, nhưng ở phần kết đó chỉ là một sự nuối tiếc. Ông cho biết đó là “một nỗi nhớ trong hạnh phúc, chứ không phải mình đau khổ dằn vặt hay là sẽ không bao giờ mình yêu lại được nữa. Đó không phải là những bài nhạc của Sơn”.

nhacxua.vn biên soạn theo bài viết của nhà báo Trường Kỳ