Cuộc sống và sự nghiệp của nhạc sĩ Diệu Hương – Nữ nhạc sĩ hiếm có trong nghệ thuật hải ngoại. – Cập nhật Thanhhaaudio

Trong âm nhạc nói chung và nhạc Việt nói riêng thường chịu sự “dương thịnh âm suy” một cách trầm trọng, đó là các sáng tác hầu hết là của những nam nhạc sĩ. Trước năm 1975, chưa ghi nhận người nữ nhạc sĩ nổi tiếng nào, chỉ có 1 số trường hợp được đứng tên chung như Thanh Tuyền, Trúc Ly, nhưng không trực tiếp sáng tác. Chỉ duy nhất có nữ danh ca Minh Trang là thực sự sáng tác chung với chồng là nhạc sĩ Dương Thiệu Tước.

Sau năm 1975, tình trạng này đã được cải thiện đôi chút, khi đã có sự xuất hiện của nữ nhạc sĩ Lê Tín Hương với Có Những Niềm Riêng, và nhạc sĩ Diệu Hương với nhiều sáng tác nổi tiếng, mà tiêu biểu nhất là Vì Đó Là Em, Phiến Đá Sầu, Khoắc Khoải…

Nhạc sĩ Diệu Hương tên thật là Lê Thị Diệu Hương, sinh năm 1955 tại Huế, là con gái duy nhất trong gia đình có 13 người. Năm 5 tuổi, Diệu Hương cùng với gia đình theo cha là một sĩ quan quân đội chuyển vào Đà Nẵng công tác và sinh sống. Sau khi hoàn tất bậc trung học, cô lên Đà Lạt theo học trường đại học Chính trị Kinh doanh và từng được bầu là trưởng ban văn nghệ trong những năm đại học. Tuy nhiên từ nhỏ cô lại mơ ước trở thành nhà văn.

Tại Đà Lạt, Diệu Hương ở nội trú với các dì phước và bắt đầu tập guitar, sau đó về Sài Gòn học tiếp tục với một người bạn cho đến năm 1975.

Ca khúc đầu tay của nhạc sĩ Diệu Hương là Tôi Muốn Hỏi Tại Sao, được sáng tác vào năm 1977 trong một tâm trạng buồn chán, mất phương hướng. Cô đã nói về ca khúc đầu tay được viết vào giai đoạn đầy xáo trộn đó như sau:

“Đối với Hương, đời sống lúc đó không có chi nữa hết. Tại Hương ước mơ nhiều quá mà bây giờ Hương bị thất vọng quá nhiều cho nên Hương mới đi tìm một cái hạnh phúc rất là nhỏ bé, Do đó Hương mới viết là “Tôi muốn hỏi tại sao có những chiều, những chiều mưa xuống nhiều mà sao em không đứng nhìn mưa để nghe trong mạch tim em xao xuyến bất ngờ…

Cho dù một cơn mưa bất chợt cũng đủ cho mình tìm thấy một niềm hạnh phúc rất nhỏ, như khi nhìn những hạt mưa, những cái bong bóng rớt xuống đường thì đó cũng có thể là niềm vui cũng được”.

Ca khúc đầu tay này đã được nhạc sĩ DIệu Hương sáng tác trong đêm tối dưới ánh sáng mù mờ của một ngọn đèn nhỏ tại căn nhà trên đường Huỳnh Tịnh Của (Quận 3 – Sài Gòn) vì không muốn làm phiền giấc ngủ của gia đình. Cô viết sườn bài hát nguệch ngoạc trên giấy và đến ngày hôm sau mới chỉnh lại. Khi hoàn tất, Diệu Hương cảm thấy rất mừng vì nhận thấy mình có được khả năng viết nhạc.

Sau đó vài ngày, Diệu Hương đã hát cho một số bạn bè nghe trong một buổi sinh hoạt văn nghệ và được khen ngợi, tán thưởng, từ đó cô có động lực để sáng tác thêm nhiều ca khúc khác.

Năm 1990, nhạc sĩ Diệu Hương và gia đình sang Mỹ theo diện HO. Tại đây cô đã trải qua nhiều công việc và sau đó theo học ngành thiết kế đồ họa. Trong những năm này, sáng tác đối với Diệu Hương như là một hình thức để trải lòng, diễn đạt cảm xúc và gửi tâm sự vào âm nhạc, đa phần những bài hát này không được phổ biến. Ca khúc đầu tiên mà Diệu Hương sáng tác trên đất Mỹ mang tên Mùa Thu Nơi Đây, ngay sau khi cô đặt chân đến Hoa Kỳ, diễn tả tâm trạng của một người xa quê hương, nhớ về thành phố cũ trong khung cảnh một mùa thu.

Sau đó cô sáng tác những ca khúc sau này trất được yêu thích qua giọng hát Quang Dũng là Vì Đó Là Em, Phiến Đá Sầu…

Diệu Hương đã viết văn từ khi còn là sinh viên trường Đại học Chính trị Kinh doanh Đà Lạt, có được vốn về văn chương chữ nghĩa từ sở thích đọc sách nên đã đưa được những suy tư của mình vào trong âm nhạc bằng nét nhạc tài hoa, chan chứa những cảm xúc nhẹ nhàng sâu lắng của phụ nữ, những thứ mà các nhạc sĩ nam giới có thể không mô tả được một cách tròn vẹn. Nhờ vận dụng được sở trường về văn chương như vậy nên có thể thấy nhạc của Diệu Hương có ca từ nhẹ nhàng, trau chuốt nhưng không sáo ngữ.

Diệu Hương nói trong cuộc phỏng vấn với nhà báo Trường Kỳ 20 năm trước như sau: “Hương mê viết văn lắm. Từ nhỏ Hương mê lắm, tại Hương đọc sách nhiều, Hương đọc sách không ngừng. Khoảng 8, 9, 10 tuổi, Hương để cả một chồng sách ở trong giường để đọc. Đọc sách không ngừng nhưng phải công nhận cũng nhờ qua đọc sách mà Hương cũng có một cái vốn liếng về văn chương”.

Nhắc đến nhạc Diệu Hương không thể không nhắc tới một sự gắn bó rất đặc biệt với tiếng hát Quang Dũng, đặc biệt là ca khúc Vì Đó Là Em đã đạt giải Mai Vàng ở trong nước năm 2003.

Nhạc sĩ Diệu Hương đã tình cờ phát hiện ra giọng hát Quang Dũng trong một chuyến về Việt Nam vào năm 2000, thời điểm đó cô dự định thực hiện CD đầu tiên.

Trước đó vài năm, ca sĩ Quang Dũng (tên thật là Thái Văn Dũng) mới từ quê nhà là Quy Nhơn vào Sài Gòn để kiếm tiền bằng khả năng ca hát thiên phú của mình, với mong ước sẽ giúp được gia đình thoát khỏi cảnh vất vả, nghèo túng. Thời gian đầu ở Sài Gòn, Quang Dũng nhận lời hát tại các quán cà phê, các phòng trà nhỏ để kiếm sống bằng niềm đam mê của mình.

Nhạc sĩ Diệu Hương cho biết khi nghe Quang Dũng hát tại một phòng trà ở Sài Gòn, bà nhận ra giọng hát này có âm vực rất rộng, có thể phù hợp với dòng nhạc của mình nên đề nghị Quang Dũng thu thử một nhạc phẩm trên CD đầu tay mang tựa đề “Khắc Khoải”.

Từ đó trở đi, tiếng hát Quang Dũng đã bay cao cùng với những nhạc phẩm Diệu Hương trong lòng người hâm mộ. Từ khoảng năm 2004-2005, gần như bất cứ ở nơi nào trong nước, người ta cũng thấy vang lên tiếng hát của Quang Dũng trong những ca khúc như Vì Đó Là Em, Khắc Khoải, Phiến Đá Sầu,… mặc dù lúc đó tên tuổi của nhạc sĩ Diệu Hương còn rất lạ lẫm với khán giả ở trong nước.

Một ưu điểm để dòng nhạc Diệu Hương được phổ biến ở cả trong nước lẫn hải ngoại, đps là khả năng tự biểu diễn của Diệu Hương. Hầu hết những ca khúc của Diệu Hương đều được cô hát một cách mộc mạc, rồi những danh ca khác mới thu âm theo bản phối khác, cầu kỳ hơn và chuyên nghiệp hơn.

Cho đến nay, nhạc sĩ Diệu Hương đã xuất bản nhiều CD riêng những ca khúc của cô như sau:

• Tình ca Diệu Hương 1: Khắc Khoải (2001)
  
• Tình ca Diệu Hương 2: Ở Lại Ta Đi (2003)
• Tình ca Diệu Hương 3: Giòng Lệ Khô (2004)
• Tình ca Diệu Hương 4: Cho Dòng Sông Cuốn Trôi (2006)
• Tình ca Diệu Hương 5: Hư Ảo (2007)
• Tình ca Diệu Hương 6: Để Mặc Tôi Yêu Em (2011)

Đông Kha (nhacxua.vn) biên soạn